Ragnhild Stavne Bolme _250x242

Gamle dialektord frå Rindal

Opprettet: 27. sep. 2011
Opprettet av: Anne Skjølsvold
Mange dialektord og -uttrykk forsvinn etter kvart. Ein del av desse er knytte til gamle bruks- og arbeidsmåtar frå ei anna tid,- som er gått ut av bruk og som vi ikkje treng lenger. Ragnhild Stavne Bolme filosoferer her over ein del slike ord og uttrykk knytte til klede og påkledning. Det er vel ikkje mange av oss som bruker desse orda lenger. Men veit vi kva dei tyder?

 

Det er forferdeleg mang ord og uttrykk som er bort. Mang hennje saman med gamle bruks- og arbeidsmåta. Vart leggan å tenkj på namn på de kleplagga oss bruka før, æn kveld ette e la meg.
 
E dag operera oss med tights, longs, T-skjort og dongeribrok.
 
Eksempla e nemne e kjent for all oss så e lit elder,  men e mæna di flest orda e ute av dagleg bruk e dag.
 
 
 
 
Karan koinn ha gammelbrok, finbrok og sløngarbrok.
Fær å få broka te å heng på mått dem ha knivbeltræm og boksgrei.
Knivbeltræma konn vårrå tredd inni smeistolan på brokja.
 
Innest på overkroppa ha dem skjort, så kom oinntrøya, somm ha å brøstduk å te slutt kom utapåtrøya. Så va det langoinnbrokja. Trusånn va itt oppfoinne.
Høssunn va festa med høssubann. Det koinn vårrå både rosåthøssu å vanle gråe høssu.
 
Det va å nåkkå så hette armstrækk, fær å høfs opp oinntrøyerma så va færr lang.
Gjekk oss uta sko inn, gjekk oss på høssulæstå. Gjekk oss bærføtt inni skonå, gjekk oss e hoklaskonå.  - å det hette æn sko og flære skre.
 
Da e va ong, fær 50 år sea, ha oss nå sko så ha traktorsola. Det va å nå sko oss ha på vintra oss kalla «nattklauve»,  men det tru e va kjøle lokalt namn.
 
Da oss va ongan ha oss evvelin med sænnbann fær å hall høssunn på plass.
Høssubittinga va rasjonalisert den tida. Det va nå kvinnfolk så ha kjøpt se strikkemaskin og som livnært se med å strekk åt folk. Dem vart kalla strekkærskå.
Dæm strekka myllå anna høssustobbå så det vart boinnde førføtt på.
 
Når oss bruka boindengstekkå batt oss og boindengen va med over alt.
Batt oss oss genser va det vekti at bollången (tjukk l) va passende stor.
 
Lenger attendatt bruka kvinnfolk stortørkle te utapåplagg på vintra.
Dem ha å hautørkle, som for det mest va svart.
 
Når kvinnfolka stod konfirmant eller brur, mått dem også ha and-dagskjole.
 
Og når sydamån sauma kjolane va det vektig at det vart renga tu nok rundt ermstaupå.
 
Hoftholdar vet heller itt ungdomen e dag kva e.
Frakkforklea e vel å ute av bruk.
 
 
Til slutt litt haubry åt lesarane. Kva er :
 
 
Puttisa                                                               
Grepavotta                                                       
Tålabba                                                                                       
Sykkelklipå
Linde
Løyert
Halsbind
 
Ragnhild Stavne Bolme
 
 
Har du kommentarar til eller forklaring på nokre av desse orda, eller kjem du på heilt andre gamle ord knytte til påkledning og klede som også er gått ut av bruk,
 
Innlegget finn du òg lagra under menyen Dialekt (grå menyline)